Opieka nad osobą starszą to olbrzymie wyzwanie dla każdego opiekuna. Potrzebna jest nie tylko odpowiednia doza wyrozumiałości i empatii, ale również siła fizyczna oraz znajomość specyfiki procesu starzenia. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę, aby zadbać o seniora i poprawić jego kondycję fizyczną oraz psychiczną.
Kiedy należy to zrobić?
Opieka nad osobami starszymi to kwestia, która budzi wiele emocji. Nie ulega wątpliwości, że w tej dziedzinie powinniśmy uczyć się od naszego zachodniego sąsiada. Nie bez przyczyny ogłoszenia o pracę „opieka niemcy” są jednymi z częściej spotykanych, kiedy chcemy wyjechać do pracy w Niemczech. Tamtejszy nacisk na dobrą opiekę nad seniorami sprawia, że nie tylko pozostają oni dłużej w dobrej kondycji fizycznej, ale również mają dobre samopoczucie psychiczne.
Nie oznacza to jednak, że sprawny senior powinien być wyręczany ze wszystkich codziennych obowiązków. Należy pamiętać, że ich wykonywanie pozytywnie wpływa na kondycję osoby starszej, a także pozwala ćwiczyć sprawność i możliwości umysłowe. Pomoc dla seniora jest natomiast niezbędna, kiedy jego samodzielne funkcjonowanie jest znacznie utrudnione lub niemożliwe. Dotyczy to w szczególności chorych lub unieruchomionych osób starszych, które mają problemy z poruszaniem się lub z pamięcią.
Kiedy trzeba zgłosić się do lekarza?
Istnieje wiele chorób, które często zaczynają się lub nasilają w podeszłym wieku. Warto więc być wyczulonym na pierwsze objawy, które sygnalizują, że w organizmie może dziać się coś niepokojącego. Najczęściej spotykane schorzenia u seniorów to:
- cukrzyca,
- nadciśnienie tętnicze,
- demencja,
- depresja,
- choroba Alzheimera,
- choroba Parkinsona,
- zaburzenia słuchu i wzroku – jaskra, zaćma, zwyrodnienie plamki żółtej,
- choroby układu pokarmowego,
- zwyrodnienia stawów i osteoporoza.
Podstawą zachowania dobrej kondycji osoby starszej są regularne wizyty lekarskie oraz reagowanie opiekuna na wszystkie niepokojące objawy.
Inną ważną kwestią jest dopilnowanie, aby chory senior przyjmował leki we wskazanych godzinach. Pomocne mogą być pudełka na tabletki z podziałem na dni tygodnia oraz pory dnia, jednak w wielu przypadkach leki najlepiej podawać seniorom samodzielnie.
Jak prawidłowo przyszykować mieszkanie na pobyt seniora?
Osoby starsze są szczególnie narażone na złamania związane z upadkiem. Wśród seniorów w wieku 85-89 lat wypadki w domu stanowią aż 80 proc. wszystkich urazów. Dane te pokazują, że zaaranżowanie domowej przestrzeni ma szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa. Aby dom lub mieszkanie było przyjazne dla osoby starszej, należy:
- usunąć niewielkie dywaniki i maty podłogowe, które są śliskie lub mają tendencje do zawijania się,
- zadbać o odpowiednie naświetlenie przestrzeni, aby senior mógł łatwiej zauważyć niebezpieczeństwo,
- zapewnić seniorowi łatwy dostęp do przedmiotów codziennego użytku,
- zadbać, aby pod ręką był zawsze telefon z możliwością łatwego nawiązania połączenia z opiekunem,
- zabezpieczyć kable i przewody leżące na podłodze, które zwiększają ryzyko upadku,
- urządzić pokój seniora na parterze, aby ograniczyć poruszanie się po schodach,
- usunąć progi,
- kupić obuwie domowe z antypoślizgowymi podeszwami,
- wyposażyć łazienkę w poręcze i uchwyty zwiększające bezpieczeństwo w razie zachwiania równowagi,
- zainstalować w łazience łatwo dostępny prysznic wraz ze stołeczkiem.
Jakie posiłki powinni jeść seniorzy?
Dieta seniora różni się od sposobu żywienia osoby dorosłej, dlatego należy zadbać o jej dopasowanie do wieku i możliwości podopiecznego. Komponowane posiłki powinny być lekkostrawne oraz pełnowartościowe, aby dostarczały niezbędnych składników odżywczych. W przypadku chorób towarzyszących, przyjmowania leków, pogorszonego apetytu oraz trudności z gryzieniem, warto skonsultować jadłospis z lekarzem oraz dietetykiem.
Oto kilka zasad żywienia osób starszych, które pozwolą zadbać o zdrowie:
- zrezygnuj ze smażenia, które można zastąpić gotowaniem, gotowaniem na parze, pieczeniem oraz grillowaniem,
- sięgaj po wysokogatunkowe, świeże produkty,
- unikaj żywności przetworzonej oraz ostrych przypraw,
- zadbaj, aby senior spożywał 4-5 mniejszych posiłków dziennie co ok. 2,5-3 godziny,
- podczas przygotowywania posiłków uwzględnij upodobania seniora,
- pamiętaj o nawadnianiu.
Co istotne, osoby starsze nie powinny spożywać posiłków w samotności – negatywnie odbija się to na ich zdrowiu psychicznym. Wspólne jedzenie nie tylko poprawia nastrój, ale również pobudza apetyt.